نذرهای بزرگِ دست‌های کوچک

ساختمان جدید پیش‌دبستانی و دبستان المهدی (عج) نوین محله شهرک شهیدرجایی در شب تاسوعا میزبان برنامه‌ای متفاوت بود؛ برنامه‌ای خاص که کودکان در آن نقش محوری داشتند و همه کار‌ها را عهده‌دار بودند. از برپایی غرفه‌های هنری محرم گرفته تا پذیرایی از مهمانان و حتی نوحه‌خوانی و دمام‌زنی. این برنامه، فرصتی بود تا کودکان خردسال بتوانند به‌عنوان میزبان برنامه در‌کنار پدر و مادرشان عزاداری کنند.

میزبانی عزاداران کوچک

عصر روز هشتم محرم و شب تاسوعاست. حیاط مدرسه المهدی (عج) نوین مملو از مهمانان برنامه است. تعدادی از این مهمانان، کودکان و خانواده‌هایشان هستند و مابقی از محله موعود و اطراف آن به اینجا آمده‌اند. عنوان برنامه «نذر‌های بزرگ دست‌های کوچک» است. باتوجه‌به این نام، مهم‌ترین ویژگی عزاداری، حضور کودکان خردسال است که چند‌نفرشان گوشه سالن مدرسه، مشغول رنگ‌آمیزی و تزیین ماکت نام ائمه اطهار (ع) هستند و چند‌نفر دیگر نیز با توزیع شربت به پذیرایی از مهمانان می‌پردازند. 

کمی که می‌گذرد، عزاداران «هیئت محبان جوادالائمه (ع)» محله در مسیر تشرف به حرم مطهر، ابتدا همراه با علم و دسته سینه‌زنان وارد مدرسه می‌شوند. عزاداری در ادامه با حضور کودکان دختر و پسر که سینه می‌زنند و «یا‌حسین (ع)» می‌گویند، ادامه پیدا می‌کند. سپس گروه دمام «آوای نینوا» وارد مدرسه می‌شود و به مراسم شور می‌دهد.

عمده اعضای این گروه هم کودک و نوجوان هستند و فضای عزاداری یکدست کودکانه می‌شود. در پایان مراسم نیز کودکی با صدایی زیبا نوحه‌سرایی می‌کند.

همراهی دختربچه‌ها و پدران

تینا خودی، مدیر پیش‌دبستان و دبستان المهدی (عج) نوین، درباره برگزاری این برنامه می‌گوید: مدرسه در آستانه افتتاح است و قصد داشتیم برای بچه‌ها حسینیه کودک راه‌اندازی کنیم. می‌خواستیم همین ابتدای کار، فضای مدرسه برای حضور بچه‌ها در‌کنار خانواده‌هایشان معنوی شود. از‌آنجا‌که دختربچه‌ها نمی‌توانند در هیئت‌های عزاداری همراه پدرشان باشند، تلاش کردیم این شرایط را در مدرسه فراهم کنیم.

او با اشاره به جمعیت حاضر در مراسم می‌گوید: خوشبختانه این طرح با استقبال خوب خانواده‌ها روبه‌رو شد و حالا حدود ششصد‌مهمان داریم که دانش‌آموزان مدرسه، خانواده‌هایشان و اهالی محله هستند.

عاشورا و مداد‌های مشکی

این مدیر مدرسه در ادامه به فعالیت هنری و خلاقانه کودکان در غرفه‌های هنری کاردستی، نقاشی و خوش‌نویسی محرم اشاره می‌کند و می‌گوید: قصد داریم مفاهیم دینی را به فعالیت‌های روزمره کودکان نزدیک کنیم؛ نمونه آن نوشتن اسامی مبارک ائمه اطهار (ع) به خط خوش و بیان واقعه عاشورا در نقاشی‌های کودکان است.

او تأکید می‌کند: برای درک بهتر قیام کربلا باید بچه‌ها را به‌صورت عینی در سوگواری و آیین‌های برگزاری مراسم‌ها مشارکت داد، به‌طوری‌که برای بچه‌ها قابل‌فهم باشد. مهم این است که بچه‌ها به هر طریق، ولو با کشیدن یک نقاشی، سهمی در بزرگداشت مراسم عزاداری محرم داشته باشند.

سوگواری خالصانه کودکان

فهیمه سروری، فرمانده پایگاه بسیج بنت‌الهدی (س) مسجد امام‌حسین (ع) و فعال فرهنگی و عضو شورای اجتماعی محله شهرک شهیدرجایی، یکی از افرادی است که در آماده‌سازی فضا و برگزاری برنامه مشارکت داشته است.

برای درک بهتر قیام کربلا باید بچه‌ها را به‌صورت عینی در سوگواری و آیین‌های برگزاری مراسم‌ها مشارکت داد

او درباره برگزاری متفاوت این برنامه می‌گوید: اجرای این برنامه با حضور و فعالیت بچه‌ها حس و حال خوبی داشت؛ چون عزاداری آنها بسیار خالصانه و بی‌ریاست.

او اضافه می‌کند: مشارکت و مسئولیت کودکان در برپایی مراسم باعث می‌شود بهتر فضای عزاداری محرم را درک کنند. ضمن اینکه مشارکت بچه‌ها در برگزاری این برنامه باعث شد بسیاری از هم‌محلی‌ها نیز در مدرسه حاضر شوند و از عزاداری خالصانه کودکان فیض ببرند.

پاکبان کوچک مراسم

رها زارعی، دانش‌آموز کلاس چهارم

چند‌روز قبل مادرم خبردار شد که قرار است برنامه‌ای با کمک بچه‌ها در مدرسه برگزار شود. برای همین چند‌ساعت قبل از شروع برنامه برای کمک به اینجا آمدم. محل عزاداری امام‌حسین (ع) باید تمیز باشد. ما نقش پاکبان را عهده‌دار شدیم و همراه چند تن از دوستانم زباله‌ها را جمع کردیم. این کمترین کاری بود که می‌توانستم انجام دهم.

خواهران همیار مراسم

دیانا دشتبانی، دانش‌آموز کلاس چهارم

مادرم در انجمن اولیاومربیان مدرسه نماینده دانش‌آموزان است؛ برای همین از برگزاری مراسم خبر داشتیم. همراه خواهرم، سلنا که دانش‌آموز کلاس دوم همین مدرسه است، به اینجا آمدیم و در سیاه‌پوش کردن مدرسه و چای‌خانه و بسته‌بندی بسته‌های پذیرایی کمک کردیم. بسته‌های پذیرایی شامل شله‌زرد و سمبوسه بود که برای عزاداران هیئتی آماده کردیم. حس خوبی داشتم که همراه دوستانم می‌توانیم در برگزاری مراسم عزاداری امام‌حسین (ع) نقش داشته باشیم.

خادم کوچک مراسم

هلیا عسکری، دانش‌آموز کلاس چهارم

از‌طریق کانال مدرسه خبردار شدم که قرار است این مراسم برگزار شود. از صبح با مادرم به اینجا آمدم و در نصب پرده‌ها و خیمه‌ها کمک کردم. ظهر رفتیم خانه و غذا خوردیم و دوباره برگشتیم. عصر که آمدم، اول کمک کردم که ایستگاه صلواتی تزیین شود و بعد مشغول نقاشی و رنگ‌آمیزی ماکت اسامی امام‌حسین (ع) و حضرت‌رقیه (س) شدم. ما یک هیئت خانوادگی داریم؛ آنجا هم مسئول دفتر‌های نقاشی بچه‌ها هستم. از کمک‌کردن در مراسم عزاداری خسته نمی‌شوم.

* این گزارش دوشنبه یکم مردادماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۸۵ شهرآرامحله منطقه ۵ و ۶ چاپ شده است.